donderdag 19-07-2018

• vaartijd: 14 h 20 min, afgelegde weg: 77,9 NM

Gotland: dat doen we nog wel een keer in het voor- of naseizoen. Nu hebben we het hier met al die drukte wel gezien. Verder dus weer. Westwaarts naar het vaste land van Zweden, naar de scherenkust. Dat moet een bijzonder vaarwater zijn. De kust is geen rechte en harde overgang tussen land en zee, maar een soort overgangszone bestaande uit grote en kleine eilanden met veel ongerepte natuur. Daartussen ligt mooi beschut vaarwater. En er zijn tal van ankerplaatsen! Dit gebied is een ‘must’.

Er is weer een mooie lange zeeweg te gaan. Deze keer gaan we gebruik maken van de lange dagen in het noorden. Dat maakt de aanvaart wel wat ingewikkelder, maar onze bestemming, Arkösund is een belangrijke toegang naar de scheren, en daarmee goed met  tonnen en lichten bebakend. Bij de invaart staat, als we de kaarten mogen geloven, midden in de vaarweg een grote goed herkenbare vuurtoren. In Arkösund zijn drie goede jachthavens, dus dat moet allemaal wel lukken.

Na het vullen van de watertank bij de tanksteiger varen we in prachtig zonnig, maar windarm weer de Farösund uit. Een uurtje later is er al voldoende wind om alle zeilen bij te kunnen zetten. Gotland laten we achter ons. We zijn weer alleen op een lege zee. Nou ja, behalve dan die ferry naar Visby, genaamd Visby. Die stoomt met 24 knopen op ons af en maakt absoluut geen aanstalten om ons op een veilge afstand van zo’n 0,35 NM te passeren. We kennen onze plaats en buigen af zodat hij zijn passagiers netjes en ongetoord in Visby kan afleveren. Dan is het verder weer helemaal leeg!

In de loop van de dag draait de wind van prettig noord-oost naar ongemakkelijk oost. En de wind neemt wat af. Onze koers wordt daarmee bijna recht voor de wind. Van de 8 knopen wind blijft er dan effectief maar vrij weinig over. De snelheid zakt onder de vier knopen. Als we voor donker binnen willen zijn, is dat absoluut te weinig. Met grote tegenzin starten we om 16:20 uur de motor.

Op het einde van de dag, zo rond een uur of zes, komt als eerste de vuurtoren N Fällbodan in de verrekijker. Het is moeilijk te zien, we varen tegen de felle zon in. Dichterbij gekomen komt ook land in zicht. Althans, dat moet land zijn. Maar het beeld  is totaal anders dan we gewend zijn. In het felle tegenlicht zou het ook zomaar een school gestrande potvissen kunnen zijn. Links en rechts naast de vuurtoren liggen grijze bulten in zee. Allengs blijken deze bulten rotseilanden te zijn, soms helemaal kaal en glad, soms spaarzaam begroeid met bomen. Het lijkt net alsof we in één of andere fantasyfilm zijn beland waar een compleet land uit zee oprijst! Adembenemend mooi!

Na alle drukte in de havens van Gotland hebben we eigenlijk geen zin in wéér een haven. Natuur, rust en ruimte: daarvoor zijn we hier. De overtocht is vlot verlopen. We hebben nog tijd om door te varen naar een “naturhafen” zoals dat in de Duitstalige havengids heet. Er zijn er drie op een uur varen of iets meer afstand. We gaan naar de eerste de beste gelegen op het eiland Risö, 5 mijl verderop. Dit eiland is volgens de kaart door vaarwater redelijk vrij van rotsen aan te varen. De ankerbaai op Risö ligt verscholen achter kleinere rotseilanden. We naderen heel voorzichtig, niet wetend wat ons te wachten staat. Maar als we om het laatste eilandje heendraaien ontvouwt zich voor ons in het avondlicht een betoverend mooie ankerplek: een baai geheel omsloten door beboste rotsen. Er liggen  meerdere schepen voor anker of aan de rotsen afgemeerd, leeg is het zeker niet, maar deze plek kan tegen geen rustige haven op. Helemaal achterin vinden we een plekje waar wij nog kunnen liggen. Met een ruime boog varen we er naar toe, angstvallig gadegeslagen door andere ankeraars. Kunnen die Hollanders dat wel, zo krap ankeren? Waar geheel volgens de regels der kunst laten we ons anker vallen en komen op exact die plek te liggen waar we dat bedacht hebben. Dat schept vast vertrouwen, want het publiek verliest al gauw de interesse in ons. Als de motor uit is daalt de stilte weer neer over de baai. We moeten oppassen dat we niet gaan fluisteren, zo stil is het! In deze stilte genieten we het mooie avondlicht in deze voor ons nieuwe wereld.

 

 

vrijdag 20-07-2018 t/m vrijdag 27-07-2018

• vaartijd: 25 h 55 min, afgelegde weg: 119,1 NM

Het is zomers warm. De scheren zijn prachtig. We zijn het ‘alsmaar verder’ een beetje moe. Tijd voor vakantie, even niet reizen, maar zalig nietsdoen in een mooie omgeving. De komende week gaan we een beetje rondzwerven in de scheren. Al varend van ankerplek naar ankerplek (en één plaats) zakken we zo geleidelijk af naar het zuiden. Grote afstanden leggen we niet af, soms zelfs maar 7 NM. Van zeilen komt ook niet veel. Gingen we heen naar het noorden en kwam de wind uit het noorden. Nu gaan we naar het zuiden, en komt de wind vaak uit het ….. zuiden; als er al wind is. Opkruisen tegen de wind in zou kunnen, maar dat vraagt wel een boot die heel hoog aan de wind kan zeilen. De Scandinaviërs hebben daar de zgn. scherenkruisers voor, lange en heel slanke schepen. Ons schip is meer voor de comfortabele ruimere koersen gebouwd, bv. naar Portugal en verder (maar later daarover meer in een nieuw blog 🙂 ). En los daarvan, bij opkruisen ga je al gauw uit betonde vaarwaters. Met al die rotsen moet je dan echt wel goed weten waar je bent.

De ankerplaatsen:

Voor het vinden van goede ankerplaatsen maken wij gebruik van de Duitstalige havengids “Törnführer Schweden”van Gerti und Harm Claußen. Dit is dé gids voor wie hier gaat varen. Wij gebruiken de laatste 7e druk. Al gauw ontdekken we dat meer mensen, en dan vooral ook Duitsers, dit boek aan boord hebben. Niet verrassend natuurlijk. Dat breekt ons in het weekend op. Een ankerplaats is zo stampvol dat wij genoegen moeten nemen met een plekje bij de uitgang van de baai. Maar we ontdekken ook al gauw dat niemand buiten het boekje van Gerti und Harm Claußen gaat. Dat schept mogelijkheden. De truc is om naar de aanbevolen plaats te varen, en als er veel schepen liggen één baai verder te varen. Die is dan ongetwijfeld bijna leeg en minstens zo mooi of mooier! Voor de liefhebber: wij ankeren op de volgende plaatsen Harstena, Väggön, Kolmösö, Trompviken, Skavdö en Haga.

In Zweden is hekankeren aan de rotsen populair. Daarbij gooi je ver van de rotsen bij het achterschip het anker uit en vaart dan heel voorzichtig naar de rots voor je, stapt daar af en maakt de voorlijn vast aan een boom of haak of iets dergelijks. In eerste instantie hadden wij ook het plan dat eens te proberen. Na een paar keer deze manoeuvre bij de Zweden bestudeerd te hebben, verdween dat plan van tafel. Wat een enorm ingewikkeld gedoe om aan land te komen. Om af te stappen moet je een reuzensprong wagen. Als de boot ligt en de wind draait gaat alles bewegen en moet je met allerlei extra en lange lijnen proberen de boot in positie te houden. De hele operatie kost tenminste een half uur. En als je eenmaal ligt moet je ook nog stootwillen uithangen, want klaarblijkelijk ga je bij hekankeren bij voorkeur tegen een reeds geankerd schip aan liggen. Wij doen dat anders. Je vaart een baai in. Zoekt een plek met voldoende ruimte rondom. Laat het anker vallen, trekt dat even vast, pompt het bijbootje op (als dat nog niet gebeurd is), even roeien en je bent ook aan de kant. Een kwartiertje, hooguit.

 

Natuur:

De scheren zijn één en al natuur. Je blijft foto’s maken. Wel is het zo dat de Zweden verzot zijn op een tweede huisje. Iets dichter bij een wat grotere plaats heeft elke Zweed zijn eigen  rots met daarop een rood huisje. Dat zit er heel gezellig en knus uit. Maar als het er heel veel worden, gaat dat ten koste van de natuur (en verlang je naar ook eens een andere kleur).

natuurbeelden:

avondlicht

Valdemarsvik:

Na het weekend zijn we door onze verse voorraad en de diesel heen. Op 23 juli varen we daarom naar de plaats Valdemarsvik. Deze plaats ligt helemaal aan einde van een lang fjord dat achter de scheren diep het land insnijdt. Dit is dus de gelegenheid om iets meer van het binnenland te zien. Valdermarsvik is een niet heel bijzonder provincieplaatsje. In de jachthaven is plek genoeg. De kennismaking is nogal luidruchtig. Om de vakantie luister bij te zetten, is er op het pleintje naast de haven voor toeristen hun zangkunde te laten horen middels karaoke; uiteraard moet iedereen daar van mee kunnen genieten dus e.e.a. wordt goed versterkt. Tegelijkertijd is men op een tijdelijk podium naast de haven bezig met een soundcheck. Bij de VVV annex havenkantoor gaan we betalen. We vragen hoe lang die muziek doorgaat. Vol enthousiasme wordt het hele programma uitgelegd met de mededeling dat we van harte welkom zijn, en dat het allemaal gratis is. Als we uitleggen dat we wachten op het moment dat het voorbij zien ze gelukkig de humor van dit misverstand in. We wandelen wat rond en doen de noodzakelijke boodschappen in de supermarkt naast de haven. ’s Avonds is er de openluchtvoorstelling. Er is een optreden van een volgens de VVV beroemde zangeres. “Nog even een beetje oefenen mevrouw, u heeft bijna de juiste toonhoogte.” Het aanwezige publiek denkt daar wellicht ook zo over. Zonder applaus vouwen ze na afloop hun meegebrachte opklapstoeltjes weer dicht en vertrekken. Hé, hé, stilte!

Krrrrrrrrrrrrrrrrr……:

Zo in de loop van de week krijgen we steeds meer handigheid in het scharrelen tussen al die rotsen. Er doet zich één klein probleempje voor. Het tablet dat we voor het precisiemanoeuvreren gebruiken geeft de geest. Het mooie van software is dat je er ook gebruik van kan maken op je mobiele telefoon. Dat schermpje is alleen een heel stukje kleiner en om energie te sparen springt het scherm al snel op “zwart”. Maar goed, het lukt elke keer weer een mooi plekje te vinden.

Aan het einde van de week, als we al een stuk zuidelijker zijn willen we nog één keer ankeren voor we verder gaan. De scheren worden naar het zuiden toe steeds smaller. Het aantal ankerplaatsen wordt daardoor ook minder, maar volgens de havengids zijn ze er wel! En ook op de elektronische kaart op de telefoon worden ze aangegeven. We verlaten vroeg onze ankerplaats Skavdö en zeilen op de kluiver via de betonde hoofdroute naar het aangegeven gebied. Om 10:00 uur starten we de motor om van de hoofdroute af te wijken en naar de geplande ankerplaats te varen. Het is hier krap; de scheren ook niet zo heel mooi en spectaculair meer (of zijn we verwend?). De wind trekt aan, wordt vlagerig en zal in de loop van de komende 12 uur van richting veranderen. De beoogde ankerplaats blijkt wel heel krap. Er is onvoldoende ruimte om achter je anker met de wind mee te draaien. Op het telefoonschermpje zoeken we andere plek. Bezet. En nog weer een andere plek. Ook bezet. Het weekend komt er aan! Er is nog één plek over. Voorzichtig varen we er heen. Op de telefoon zien we dat er een smal stukje water tussen de rotsen is waar we doorheen kunnen. Veel ruimte om te draaien is er niet. Joke staat op het voordek op de uitkijk. Voorzichtig draaien we, met af en toe een blik op het schermpje van de telefoon, om een hoge rots heen. Dan roept Joke van het voordek en klinkt er een tegelijk een meer dan verschrikkelijk schurend geluid. Langzaam maar zeker schuift de boot op een rots onder water. De boot komt iets omhoog, links naast de boot is net onder water rots te zien. Hadden we toch een meter of twintig meer naar stuurboord moeten zitten. Volle kracht achteruit! Met hetzelfde schurende geluid schuiven we de rots weer af. Snel checken we of er directe schade is. Het midzwaard is automatisch omhoog gekomen. Maar daar is het ook op gemaakt. Verder is alles oké. Pfff, dat liep goed af. Ooit hebben we gelezen dat iemand de voorkeur had voor een stalen boot: “Dan kan je nog eens ergens tegenaan varen”.  Wij zijn nu heel blij met onze aluminium boot met de 12 x 12 cm dikke kielbalk. Waarschijnlijk missen we daar wat verf van, maar dat is dan ook alles. Men zegt dat als je geen rots hebt geraakt, dat je dan niet in Zweden hebt gevaren. Wij hebben nu dus echt in Zweden gevaren!